i tyle
  • apostrof i terminy artystyczne
    5.04.2005
    5.04.2005
    Dzień dobry! Mam problem z odmianą nazwiska belgijskiego artysty, które brzmi: Guy Peelaert. Z apostrofem czy bez? Znajomi artysty upierają się przy pisowni z apostrofem…
    Ponieważ tak rzadko udaje mi się zadać pytanie, proszę wybaczyć, że zadam jeszcze jedno. Jaka zdaniem Państwa powinna być pisownia i odmiana następujących wyrażeń związanych ze współczesną sztuką: net-art (net art), light box (lajtboks, lightbox, light box'u), dark room.
    Bardzo dziękuję i pozdrawiam.
    Anna Blum Anna Blum
  • dyżur i ostry dyżur

    11.01.2024
    11.01.2024

    Szanowni Państwo,

    co dokładnie oznacza dyżur?

    Podstawowa definicja pojęcia dyżur wskazuje na pełnienie obowiązków i okres pełnienia.

    Definicja pojęcia ostry dyżur wskazuje na okres i „obowiązek przyjmowania wszystkich chorych”, czyli raczej gotowość.

    Z kolei w Kodeksie pracy (art. 1515) znajdziemy już wprost „gotowość” i wzmiankę o tym, że jest możliwe „mieć dyżur”, a nie wykonać pracy.

    Dwie ostatnie definicje zdają się lekko kontrastować z pierwszą, w myśl której nie tylko gotowość jest potrzebna, ale też pełnienie. Czy w tej pierwszej definicji po średniku (lub nawet przed : ) nie miało być:

    „też: okres pozostawania w gotowości do pełnienia tych obowiązków”?

    Z góry dziękuję!

  • erka i elka
    6.10.2006
    6.10.2006
    Na karetkę pogotowia od dawna mówi się potocznie erka – ale na tyle często, że funkcjonuje już słowo pisane tak, jak to zrobiłem. A co z pojazdami nauki jazdy? Czy można już w piśmie używać słowa elka? W języku mówionym używa się tego tak samo często i chętnie, jak erki.
  • imiona żeńskie i męskie o identycznej formie
    29.06.2009
    29.06.2009
    Szanowni Państwo!
    Poszukuję informacji na temat imion… chyba można by je nazwać uniwersalnymi – chodzi mi bowiem o imiona, które mogą być zarówno męskie, jak i kobiece. O ile takie w ogóle istnieją…
    W Rosji osoby różnej płci nazywane są Misza (tak się do nich zwracają inni, tak mówią o nich), w USA z kolei Alex; w wielu krajach mężczyźni noszą imię Maria.
    Z góry dziękuję za pomoc, wskazanie źródeł lub wyjaśnienie sprawy.
    Z poważaniem – Jerzy Maria Zander
  • inwalidzi i styliści fryzur
    23.03.2008
    23.03.2008
    Znalazłem w sieci taką opinię: „Czy etycy i poloniści wystąpią o zmianę słowa inwalida na bardziej przyjazne, bowiem to oznacza człowieka nieważnego?”. Przyznam, że mocno się zdumiałem. Podobno niektórzy fryzjerzy wolą mówić o sobie styliści fryzur, bo fryzjer to według nich zbyt pospolite określenie, ale czy słowo inwalida rzeczywiście jest „nieprzyjazne” albo np. poniżające? Przecież od dawna jest to określenie osoby niepełnosprawnej – chyba w pełni neutralne i powszechnie akceptowalne.
  • każdy i pośpieszny
    27.02.2003
    27.02.2003
    Która wersja jest poprawna: pospieszny czy pospieszny? Moja nauczycielka mówiła, że o ile można powiedzieć pośpieszny, o tyle taki zapis jest niepoprawny. Jak więc jest? Podobnie z wyrazami: każdy i każden.
    Pozdrawiam,
    Maciek
  • mieć i bezokolicznik
    29.06.2004
    29.06.2004
    Witam.
    Chciałem się dowiedzieć, czy poprawna jest nagminnie stosowana w mediach konstrukcja „X miał powiedzieć Y, że…” (z) w znaczeniu „X podobno powiedział Y, że…” (z1). Moim zdaniem zdanie (z) znaczy tyle, co „X powinien był (lub planował) powiedzieć Y, że…” (z2). Która z interpretacji zdania (z) – (z1) czy (z2) jest poprawna?
    Z poważaniem,
    Piotr Gach
  • nieustanny, nieustający i ustawiczny
    9.04.2014
    9.04.2014
    Szanowni Państwo,
    dlaczego w języku polskim słowa nieustanny i nieustający są synonimem wyrazu ustawiczny? Wszystkie trzy przykłady pochodzą od czasownika ustawać, ale dwa pierwsze posiadają człon przeczący, a ostatni – nie, pomimo że każdy z nich znaczy to samo. Jak wykształciła się ta nieregularność?
    Z góry dziękuję za wyjaśnienie tej kwestii.
  • obłuda i cynizm
    8.09.2011
    8.09.2011
    Jakie relacje semantyczne występują między słowami obłuda i cynizm? Pytanie to zainteresowało mnie po lekturze artykułu prof. Henryka Markiewicza (http://www.przeglad-tygodnik.pl/pl/artykul/henryk-markiewicz-cynizm-rzeczpospolitej – por. ostatnie zdanie). Nigdy nie myślałem o tych słowach jako o antonimach, czy jest to jednak uzasadnione?
  • otwarcie i otworzenie
    11.03.2002
    11.03.2002
    Czy istnieje uzasadnienie dla stosowania dwóch następujcych form: otworzenie i otwarcie? Np. otwarcie restauracji, ALE otworzenie pliku.
    Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam.
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego